Jak rozpoznać wypalenie zawodowe?

Wypalenie zawodowe to szczególny rodzaj stresu w pracy – stan fizycznego, emocjonalnego i psychicznego wyczerpania połączonego z brakiem wiary w swoje kompetencje i sens pracy. Jeśli wydaje ci się, że możesz być wypalony zawodowo, przyjrzyj się uważniej temu zjawisku. To czego się dowiesz, może ci pomóc stawić czoła problemowi i przedsięwziąć kroki, aby temu zapobiec, zanim wypalenie zawodowe zacznie wpływać na twoje zdrowie.

Czy możesz doświadczać wypalenia zawodowego?

Zadaj sobie kilka pytań:

Czy stałeś się krytyczny i cyniczny wobec swojej pracy?
Czy masz problemy z zabraniem się do pracy, zaraz po dotarciu do firmy?
Czy twoi współpracownicy lub/i klienci zaczęli cię irytować i nie masz do nich cierpliwości?
Brakuje ci energii, aby być produktywnym przez dłuższy czas?
Nie masz satysfakcji ze swoich osiągnięć?
Czy czujesz się rozczarowany swoją pracą?
Czy zajadasz się, pijesz więcej alkoholu, korzystać z używek, aby czuć się lepiej albo po prostu nie czuć nic?
Czy zmieniły się twoje nawyki spania lub apetyt?
Czy miewasz bóle głowy, pleców lub inne dolegliwości bólowe bez żadnego powodu?

Jeśli odpowiedziałeś tak, na którekolwiek z tych pytań, możesz doświadczać wypalenia zawodowego. Bardzo ważnym jest, aby zająć się twoją kondycją psychiczną. Niektóre z tych symptomów bowiem mogą mieć wpływ na twoje zdrowie fizyczne, takie jak np. kłopoty z tarczycą, a także spowodować depresję.

Co powoduje wypalenie zawodowe?

Wypalenie zawodowe może być skutkiem wielu czynników, np.:

Brak kontroli – niemożność wpływania na decyzje, które dotyczą twojej pracy, takie jak harmonogram, przypisywanie zadań czy brak zasobów do wykonywania pracy.
Niejasny opis obowiązków – jeśli nie masz pewności co do tego za co jesteś odpowiedzialny lub czego oczekują od ciebie twoi przełożeni, prawdopodobnie nie masz szans czuć się komfortowo w swojej pracy.
Zaburzona dynamika pracy – być może czujesz się w pracy zastraszony, koledzy podważają twoje kompetencje lub twój szef nie docenia twojej pracy. Takie warunki pracy prowadzą prosto do silnego stresu.
Różnica wartości – jeśli twoje wartości różnią się od wartości, które wyznaje twój pracodawca albo nie zgadzasz się ze sposobem prowadzenia przez niego biznesu, ta różnica może w pewnym momencie wziąć górę.
Niedopasowanie kompetencji do wykonywanej pracy – jeśli twoje kompetencje nie odpowiadają pracy, którą wykonujesz (niezależnie od tego czy są za duże, czy za małe), może to prowadzić do wzrostu poziomu stresu.
Monotonia działań – kiedy praca jest monotonna lub chaotyczna, potrzebujesz ciągłego przypływu energii, aby sprostać zadaniom, co prowadzi do znużenia nią.
Brak wsparcia socjalnego – kiedy czujesz się odizolowany w pracy, możesz czuć się bardziej zestresowany.
Brak równowagi pomiędzy pracą a życiem prywatnym – jeśli twoja praca zabiera ci tak dużo czasu i energii, że nie masz już sił, aby spędzać go z rodziną i przyjaciółmi, możesz się bardzo szybko wypalić.

Kto jest najbardziej narażony na wypalenie zawodowe?

Osoby, które tak mocno identyfikują się ze swoją pracą, że aż tracą rozsądną równowagę pomiędzy pracą a życiem osobistym.
Osoby, które starają się zrobić wszystko dla wszystkich.
Osoby, które pracują pomagając innym, w zawodach takich jak: lekarze, doradcy, terapeuci, nauczyciele itp.
Osoby, które czują, że mają niewielką kontrolę nad swoją pracą lub nie mają jej zupełnie.
Osoby, których praca jest monotonna.

Jakie są konsekwencje wypalenia zawodowego?

nadmierny stres,
znużenie,
bezsenność,
negatywne zmiany w relacjach z innymi ludźmi,
depresja,
lęki,
nadużywanie alkoholu i innych substancji uzależniających,
choroby serca,
wysoki poziom cholesterolu,
udar,
otyłość,
podatność na infekcje.

Pamiętaj – jeśli uważasz, że możesz doświadczać wypalenia zawodowego, nie ignoruj żadnych sygnałów. Zwróć się o pomoc do specjalisty.

Jakie są najlepsze sposoby, aby pokonać wypalenie zawodowe?

Zauważ i staraj się panować nad stresorami, które prowadzą do wypalenia. Kiedy zidentyfikujesz co wpływa na ciebie negatywnie, będziesz w stanie zrobić plan, aby rozwiązać problem.
Zastanów się nad różnymi opcjami. Omów konkretne obawy z przełożonym. Być może, wspólnie możecie popracować nad zmianą oczekiwań lub zawrzeć kompromis.
Zmień swoje nastawienie. Jeśli stałeś się cyniczny wobec swojej pracy, zastanów się co możesz w sobie zmienić. Odkryj na nowo to, co cię w tej pracy pociągało. Pochwal swoich współpracowników. Bierz krótkie przerwy w pracy w ciągu dnia. Czas, który spędzasz poza pracą, niech będzie wypełniony przyjemnościami.
Poszukaj wsparcia. Czasami podzielenie się swoimi obawami i problemami z przyjaciółmi, rodziną, czy najbliższą osobą, może pomóc radzić sobie ze stresem i z uczuciem wypalenia. Jeśli uważasz, że to zły pomysł, zwróć się po pomoc do specjalisty. Tam na pewno zostaniesz wysłuchany i uzyskasz wsparcie i realną pomoc.
Zastanów się jakie masz zainteresowania, kompetencje i pasje. Pomoże ci to zdecydować czy nie powinieneś rozważyć zmiany pracy, czy zawodu, na taki, który będzie przynosić ci prawdziwą satysfakcję.
Poćwicz ciało. Regularna fizyczna aktywność pomoże ci lepiej radzić sobie ze stresem. Pomoże ci także odwrócić myśli od pracy, skupiając się na czymś innym.
Wyśpij się. Sen jest najlepszym doradcą – mawiały nasze babki, co nie mija się z prawdą. Sen jest także lekarstwem dla naszego psychicznego zdrowia. Pamiętaj, aby spać przynajmniej 7 – 8 godzin na dobę.

Jeśli nie doświadczasz żadnego z powyższych problemów – gratuluję! Pamiętaj jednak, aby mieć „z tyłu głowy” te symptomy, gdyż wypalenie zawodowe to podstępna choroba, które dopada nas kiedy jesteśmy zbyt zajęci swoim wypełnionym obowiązkami życiem.

Jeśli doświadczasz powyższych symptomów, obudź się i zejdź z upatrzonej ścieżki. Zweryfikuj swoje poglądy, wartości i sposób podejścia do pracy i życia, zanim będzie za późno. Wypalenie to nie grypa, nie odejdzie samo w ciągu kilku tygodni, o ile nie zmienisz swojego życia. Czasami wystarczy poczynić kilka małych zmian, aby odczuć wyraźną różnicę i zacząć żyć pełnią życia. Nie pozwól, aby zbyt wymagająca, niewdzięczna czy nudna praca zniszczyła ci zdrowie i poczucie szczęścia.